ΒΕΛΙΣΑΡΙΟΣ

Aπεικόνιση του Βελισάριου ως Κατάφρακτου

Ο μέγας Στρατηγός Βελισάριος γεννήθηκε στην Γερμανία της βορειοδυτικής Θράκης,μεταξύ της Ροδόπης και του Άνω Στρυμόνα,περί το 500-505 μ.Χ..Όπως και ο ευεργέτης του Αυτοκράτορας Ιουστινιανός,καταγόταν από εκρωμαισμένη θρακική οικογένεια,πιθανώς γαιοκτημόνων.
Ακολούθησε νωρίς στρατιωτική σταδιοδρομία,εντασσόμενος ως αξιωματικός στην προσωπική φρουρά του Αυτοκράτορα Ιουστίνου Α'(518-527).Ο ανιψιός και διάδοχος του Ιουστίνου Ιουστινιανός,έχοντας το μεγάλο ηγετικό χάρισμα της επιλογής άξιων συμβούλων και υφισταμένων,εκτίμησε από νωρίς τα προσόντα του Βελισάριου.
Ψηλός,ωραίος και με χαρισματική προσωπικότητα,ανελίχθη γρήγορα στην στρατιωτική ιεραρχία.Ήδη το 526,σε ηλικία μόλις 25 ετών ήταν διοικητής των ρωμαϊκών δυνάμεων της Μεσοποταμίας.Στην πρώτη αυτή θέση δεν διακρίθηκε ιδιαίτερα,κυρίως λόγω της μεγάλης αριθμητικής υπεροχής των σασσανιδικών στρατευμάτων.Το 529 του ανατέθηκε η γενική διοίκηση του ανατολικού μετώπου εναντίον των Περσών.Μετά από σκληρούς και αμφίρροπους αγώνες ανακλήθηκε από τον Αυτοκράτορα στην Κωνσταντινούπολη το 531.
Κατά την περίφημη Στάση του Νίκα-η οποία παρ’ολίγον να τερματίσει άδοξα την βασιλεία του Ιουστινιανού-ο μεγάλος Στρατηγός αγωνίσθηκε σθεναρά κατά των στασιαστών,κερδίζοντας την εύνοια και εμπιστοσύνη του Αυτοκράτορα.Ως επιβράβευση του ανατέθηκε η διοίκηση του πολέμου κατά των Βανδάλων,τους οποίους και συνέτριψε συνοπτικά κατά την περίφημη εκστρατεία του 533-534.Η μετεωρική του άνοδος όμως,προκάλεσε τον φθόνο της βυζαντινής αριστοκρατίας,η οποία και θα τον διέβαλε ως συνωμότη καθ’όλη την διάρκεια της σταδιοδρομίας του,προκαλώντας συχνά την καχυποψία του Ιουστινιανού περί της νομιμοφροσύνης του.
Το 536 ο Ιουστινιανός ανέθεσε στον ήδη θρυλικό Στρατηγό,την καθυπόταξη του οστρογοτθικού Βασιλείου.Μετά από πέντε χρόνια σφοδρών και ανηλεών μαχών,ο Βυζαντινός Στρατηγός κατόρθωσε να καταλάβει σχεδόν ολόκληρη την Ιταλία.Η υποταγή των σκληροτράχηλων Γότθων υπήρξε όμως μόνο προσωρινή.Μετά την εσπευσμένη ανάκληση του Βελισάριου στην Ανατολή,λόγω της αναζωπύρωσης του πολέμου με τους Πέρσες,οι αναγεννημένοι Οστρογότθοι υπό τον δραστήριο ηγέτη τους Τωτίλα,επανέλαβαν τις εχθροπραξίες.
Το 540,ο νέος Βασιλεύς των Περσών Χοσρόης Α’ επέδραμε μαζικά κατά των ανατολικών επαρχιών του κράτους.Κατά την καταστροφική πορεία των περσικών στρατευμάτων κατελήφθη και καταστράφηκε η μεγάλη ελληνική μητρόπολη της Συρίας Αντιόχεια,χτύπημα από το οποίο δεν ανάνηψε ποτέ.Χάρη όμως στις σύντονες ενέργειες του μεγάλου Βυζαντινού Στρατηγού η περσική προέλαση ανακόπηκε.Ο Βελισάριος μάλιστα κατάφερε να μεταφέρει τον αγώνα και σε περσικό έδαφος,φτάνοντας ως την οχυρή πόλη της Νίσιβης.Εν τω μεταξύ όμως η εισβολή των Βουλγάρων στην Χερσόνησο του Αίμου,οδήγησε στην πολλοστή ανάκληση του ήρωα στρατηγού στην Κωνσταντινούπολη το 541,για να επιστρέψει και πάλι στην Ανατολή το 542,όπου και απέκρουσε οριστικά των περσικό στρατό.
Ο μεγάλος λοιμός που έπληξε την Αυτοκρατορία το 542,οδήγησε στην πρώτη σοβαρή κρίση στις σχέσεις των δύο μεγάλων ανδρών.Η ασθένεια του Αυτοκράτορα,προκάλεσε παρασκηνιακές διαβουλεύσεις διαδοχής.Η Αυτοκράτειρα Θεοδώρα φοβούμενη την δημοτικότητα του μεγάλου Στρατηγού,τον καθαίρεσε και δήμευσε την μεγάλη του περιουσία.Ο Αυτοκράτορας όμως μετά την ανάρρωση του,μην δίνοντας σημασία στις φήμες ανατροπής του,επανέφερε τον Βελισάριο στο αξίωμα του,ενώ του ανέθεσε και την πάταξη της οστρογοτθικής εξέγερσης.
Ο Βελισάριος επέστρεψε τελικά στην Ιταλία το καλοκαίρι του 544.Οι δυνάμεις όμως που διέθετε ήταν ανεπαρκείς και απειροπόλεμες για μια αποφασιστική σύγκρουση.Τελικά μετά από 5 χρόνια συνεχών αψιμαχιών ζήτησε ο ίδιος την ανάκλησή του στην πρωτεύουσα το 549.Κουρασμένος από τις συνεχείς δολοπλοκίες εναντίον του αποσύρθηκε από την ενεργό δράση και ιδιώτευσε.
Το 559 όμως ο Ιουστινιανός έντρομος από την μαζική εισβολή των Κουτριγούρων Ούννων στην Χερσόνησο του Αίμου και την εμφάνιση τους μπροστά στην Βασιλεύουσα,ζήτησε για μια τελευταία φορά τις υπηρεσίες του μεσήλικα πλέον Βελισάριου.Ο θρυλικός Στρατηγός έχοντας λιγοστές δυνάμεις παλαιμάχων του και επιστρατευμένων μελών των Δήμων της πρωτεύουσας,οργάνωσε αυτοσχέδια άμυνα και κατάφερε με στρατηγικό τέχνασμα να συντρίψει τους εισβολείς.
Η σωτηρία της Κωνσταντινούπολης από τους Κουτριγούρους αποτέλεσε την τελευταία στρατιωτική επιχείρηση του Βελισάριου.Μετά το 559 αποσύρθηκε οριστικά από δημόσιο βίο.Το 561 όμως κατηγορήθηκε ξανά για υπονόμευση του Αυτοκράτορα,με αποτέλεσμα την δήμευση της περιουσίας του και τον κατ’οίκον περιορισμό του.Μετά από έξι μήνες αποκαταστάθηκε οριστικά από τον Ιουστινιανό.Ο μέγας στρατηλάτης πέθανε τελικά τον Μάρτιο του 565.

 

Πηγή

Στρατιωτικη Ιστορια’